Mısır’daki İsrail-Hamas görüşmeleri: Hakkında neler biliniyor?

İsrail ve Hamas, ABD Başkanı Donald Trump’ın önerdiği barış planı kapsamında Gazze’deki savaşı bitirmeye yönelik dolaylı görüşmelere Mısır’da başladı. Görüşmeler, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının ikinci yıl dönümünden bir gün önce, Kızıldeniz kıyısındaki Şarm El Şeyh’te yapıldı.

ABD arabuluculuğunda yürütülen görüşmeler, taraflar arasındaki farklılıkları gidermeyi ve Trump’ın planının ilk aşamasının detaylarını netleştirmeyi amaçlıyor. Bu aşama ateşkes ilanını, esirlerin serbest bırakılmasını ve Gazze’de yeni bir düzenin kurulmasını öngörüyor.
Trump’ın planı, uluslararası arenada geniş destek bulurken, iki yıldır süren yıkıcı savaşın son bulması yönünde umutları artırdı. Ancak Hamas’ın silahsızlandırılması ve Gazze’nin gelecekteki yönetimi gibi kritik konularda haşa belirsizlikler sürüyor.

GÖRÜŞMELERDE KİMLER VAR?

ABD heyetine özel temsilci Steve Witkoff liderlik ediyor. Trump’ın damadı ve eski danışmanı Jared Kushner’in de görüşmelere katılması bekleniyor. İsrail tarafına üst düzey müzakereci Ron Dermer, Hamas heyetine ise Halil El Hayya başkanlık ediyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun dış politika danışmanı Ophir Falk da toplantılarda hazır bulunuyor. Müzakerelerin birkaç gün içinde sonuçlanması hedefleniyor. Netanyahu sürecin “en fazla birkaç gün süreceğini” belirtirken, Trump Hamas’ın hızlı hareket etmesi gerektiğini vurguladı.

TRUMP’IN PLANI NASIL İŞLEYECEK?

Trump’ın 21 maddelik barış planı, ilk aşamada tüm çatışmaların derhal sona ermesini öngörüyor. Hamas, elindeki tüm rehineleri 72 saat içinde serbest bırakacak. İsrail, karşılığında 250 ömür boyu mahkum ve 1.700 Filistinli tutukluyu salıverecek. Teslim edilen her rehine için 15 Filistinlinin cenazesi iade edilecek. Hamas’ın silahsızlanmasının ardından uluslararası bir güvenlik gücü Gazze’ye konuşlandırılacak ve İsrail askerleri kademeli olarak çekilecek.

Gazze’nin yönetimini ise Trump ve eski İngiltere Başbakanı Tony Blair’in başkanlığındaki geçici bir gözetim hükümeti devralacak. Günlük yönetim Filistinli teknokratlar tarafından yürütülecek.

Barışçıl yaşam taahhüdünde bulunan Hamas üyeleri affedilecek, bölgeden ayrılmak isteyenlere ise güvenli geçiş hakkı tanınacak.

BELİRSİZ KALAN NOKTALAR

Hamas, enkaz altında kalan bazı rehinelerin cesetlerine ulaşmak için zamana ihtiyaç duyulduğunu belirtirken, silahsızlanma konusundaki tutum netleşmedi. Hamas yetkilisi Musa Ebu Merzuk, grubun silahlarını gelecekteki bir Filistin otoritesine devretmeye hazır olabileceğini söylese de, bu açıklama resmi metinde yer almadı.

Bir diğer yetkili Usame Hamdan, Gazze’nin yabancı güçlerce yönetilmesini “kabul edilemez” olarak nitelendirdi. Netanyahu ise İsrail’in Trump’ın planını tamamen kabul ettiğini belirterek, Hamas’ın karşılık vermemesi halinde “askeri seçeneğin yeniden masada” olacağı uyarısında bulundu.