Meyve adetle, karpuz dilimle satılıyor: Türkiye gıda enflasyonunda zirvede!

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre, kırmızı et fiyatları son dört yılda yüzde 600’ün üzerinde artış gösterdi. Kuzu eti yüzde 660,6, dana eti ise yüzde 616,7 oranında zamlandı. Bu dramatik artış, kişi başına düşen kırmızı et tüketimini 22,89 kilodan 16,6 kiloya düşürdü.

Fakat yükselen fiyatlar yalnızca kırmızı etle sınırlı değil. Son aylarda meyve ve sebze fiyatlarında da büyük artışlar yaşanıyor. Kirazın kilosu 800 TL’ye kadar çıkarken, üzüm 680 TL, papaz eriği 400 TL, incir ise 600 TL’den satılıyor.

PAZARLARDA YENİ DÖNEM: KARPUZ DİLİMLE, ŞEFTALİ ADETLE

Yüksek fiyatlar, alışveriş alışkanlıklarını da kökten değiştirdi. Artık pazarlarda meyve-sebze alışverişi kilo yerine adet ya da dilimle yapılıyor. Bir şeftalinin fiyatı 145 TL’ye, yarım karpuz ise 485 TL’ye kadar çıkıyor. Bazı ürünlerde 2020 yılına kıyasla fiyat artışı yüzde 1000’i aşmış durumda.

Bu durum, düşük gelirli vatandaşların birçok ürüne ulaşmasını neredeyse imkânsız hale getiriyor.

ASGARİ ÜCRET VE EMEKLİ MAAŞIYLA SEBZE-MEYVE ALMAK ZORLAŞTI

Güncel asgari ücretle geçinen bir kişi, gelirinin yüzde 10’unu yalnızca meyve-sebzeye ayırdığında bile ay boyunca birkaç kilo ürün ancak alabiliyor. Emekliler için tablo daha da ağır. En düşük emekli maaşıyla yapılan bir alışverişte yalnızca 2 kilo kiraz, 1 kilo üzüm, yarım karpuz, 2 adet şeftali ve 1 kilo domates alınabiliyor. Bu alışverişin toplam maliyeti ise 3 bin 230 TL’yi buluyor. Bu miktar, en düşük emekli maaşının beşte birine denk geliyor.

ÜRETİCİLER DE ZOR DURUMDA

Tüketiciler kadar üreticiler de zor günler yaşıyor. Tarımsal üretim maliyetleri hızla artıyor. Mazot, gübre ve yem gibi temel girdilerdeki fiyatlar dövize bağlı olarak yükseliyor. TÜİK’in 2025 Mayıs verilerine göre, tarımsal girdi fiyat endeksi bir önceki yıla göre yüzde 31,8 oranında arttı. Bu oran Aralık 2024’te yüzde 32,49 olarak kayıtlara geçmişti.

Artan maliyetler, üretimden pazara kadar tüm zinciri etkileyerek fiyatları yukarı çekiyor. Tarlada başlayan kriz, doğrudan sofralara yansıyor.

TÜRKİYE, GIDA ENFLASYONUNDA DÜNYA LİDERİ

Tüm bu gelişmelerin sonucunda Türkiye, dünya gıda enflasyonu sıralamasında birinci sıraya yükseldi. Vatandaşlar hem sofralarını hem de bütçelerini korumakta her geçen gün daha fazla zorlanıyor. Ekonomik göstergeler, önümüzdeki aylarda da bu baskının süreceğine işaret ediyor.