Tüp bebek kliniğinin hatası, 26 yıl sonra ortaya çıktı: Yanlış donörle doğdu

Kanada’da 1990’larda yaşanan bir tüp bebek hatası, aradan geçen 26 yılın ardından yeniden gündeme geldi. Toronto’daki bir klinikte yapılan karışıklık sonucu yanlış donörle dünyaya gelen Hadeya, gerçeği 12 yaşında annesinden öğrendi. Bugün 26 yaşında olan genç kadın, yıllar sonra DNA testiyle biyolojik babasının kimliğini ve 15 kardeşinin varlığını keşfetti.

Hadeya’nın anne ve babası, 1990’larda Toronto’daki Fertility and Sterility Institute adlı klinikte tüp bebek tedavisi görmüştü. Çift, siyah bir sperm donörü talep etmişti. Ancak doğumdan sonra Hadeya’nın ten renginin açık olması dikkat çekti. Klinik, “Bir yıl bekleyin, rengi döner” yanıtını vermişti. Bir yıl sonra yapılan araştırmada, şırınga karışıklığı nedeniyle beyaz bir donörün sperminin kullanıldığı ortaya çıktı.

AİLE MAHKEMEYE BAŞVURDU

Ailesi 2003 yılında kliniği mahkemeye verdi. Dava gizli bir tazminatla sonuçlandı. Ancak sorumlu doktor Firouz Khamsi’ye o dönemde doğrudan yaptırım uygulanmadı. Khamsi, 2011’de hakkında yürütülen 26 ayrı hasta dosyasına ilişkin soruşturma sırasında meslekten istifa etti.

Hadeya, “Bu gerçeği öğrenmek babamla ilişkimi değiştirmedi. O her zaman babamdı” diyor. Prince Edward Adası’nda büyüyen Hadeya, Ganalı babasının kültüründe yetiştiğini, “Kendimi hâlâ belli ölçüde Ganalı hissediyorum” sözleriyle anlatıyor.

Hadeya, 2019’da yaptırdığı DNA testinde yıllar sonra biyolojik babasının izine ulaştı. Bu süreçte aynı donörden doğan 15 kardeşi olduğunu öğrendi. Bazı kardeşlerin ise başka karışıklıkların kurbanı olduğu ortaya çıktı.
Donörün 1994’te araştırma amaçlı sperm bağışladığı, ancak örneklerin nasıl kliniğe geçtiğinin hâlâ belirsiz olduğu belirtildi.

Kanada’da bir sperm donörünün kaç kez kullanılabileceğine ilişkin yasal bir sınırlama bulunmuyor. Hadeya’nın hikâyesi, ülke genelinde “tüp bebekte etik sınırlar” tartışmasını yeniden gündeme taşıdı.