Rekor sıcaklıklar geliyor: Gölge yetmez! Aşırı sıcakta nasıl serin kalınır?

Küresel ölçekte artan sıcaklık dalgalarının sadece günlük yaşamı değil, insan sağlığını da ciddi biçimde tehdit ettiğini belirten uzmanlar, vatandaşları dikkatli olmaları yönünde uyarıyor.

2019’UN ARDINDAN YENİ BİR TEHLİKE: AŞIRI SICAKLAR

Geçmişte yaşanan aşırı sıcakların ölümcül sonuçlar doğurduğu biliniyor. 2019 yazında dünya genelinde 356 bin kişinin aşırı sıcaklar nedeniyle hayatını kaybettiği tahmin ediliyor. Bu, kayıtlara geçmiş en ölümcül doğal felaketlerden biri olarak kabul ediliyor.

İklim değişikliğiyle birlikte bu tür sıcaklık dalgalarının hem daha sık hem de daha uzun süreli yaşanması bekleniyor. Özellikle yaşlılar, kronik hastalığı bulunan bireyler, çocuklar ve dış mekânda çalışanlar risk grubunda yer alıyor.

SERİN KALMAK İÇİN NE YAPMALI?

Sıcak havayla başa çıkmanın ilk adımı, doğru önlemleri zamanında almak. İşte uzmanlardan bazı öneriler:

Güneşin en yoğun olduğu saatlerden kaçının: 11.00-15.00 saatleri arasında güneş altında bulunmaktan kaçının.

Bol sıvı tüketin: Terlemeyle artan sıvı kaybını karşılamak için su, ayran, meyve suları gibi serinletici içecekler tüketin. Alkolden uzak durun.

Sulu gıdaları tercih edin: Çilek, karpuz, salatalık gibi yüksek su içeriğine sahip besinler tüketmek hem serinletici hem de besleyici olur.

İnce ve rahat kıyafetler giyin: Tercihen açık renkli, bol ve hava alabilen kıyafetleri tercih edin.

Perde ve cam kullanımını iyi planlayın: Güneş gören pencerelerde perdeleri kapalı tutmak, iç mekân sıcaklığını düşürür.

Duş ve su buharı serinliği: Sık duş almak, havluyu ya da ıslak çarşafı pencere önüne germek gibi geleneksel yöntemlerle serinlik sağlanabilir.

Vantilatör ve doğal hava akışı: Vantilatör kullanırken camları aralamak, havayı sirküle ederek sıcaklığı düşürmeye yardımcı olur.

Sıcak uyku kaçırıyor: Gece Serinliğini Sağlamak İçin Ne Gerekli?
Yüksek sıcaklıklar uyku düzenini de alt üst edebiliyor. Uyku sırasında vücut ısımızın düşmesi gerektiği için, sıcak geceler bu doğal süreci bozabiliyor.

İdeal oda sıcaklığı 19-21°C: Uyku uzmanlarına göre en rahat uyku bu sıcaklık aralığında gerçekleşiyor.

İnce örtülerle uyuyun: Üstünüzü tamamen açmak yerine hafif bir pike kullanmak vücut ısısını daha iyi dengeler.

Gece atıştırmalıklarına son: Geç saatlerde yemek yemek, vücut ısısını artırarak uykuya dalmayı zorlaştırır.

Vantilatör ve pencere uyumu: Hafif çalışan bir vantilatör ve açık pencere, ideal uyku ortamını sağlar.

SICAKLARIN SAĞLIĞA ETKİSİ NEDİR?

Uzmanlara göre vücut ısısının kontrol edilememesi ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.

Sıcak Yorgunluğu: Baş dönmesi, halsizlik, terleme, mide bulantısı gibi belirtilerle ortaya çıkar.

Güneş Çarpması: Bilinç kaybı, titreme, kafa karışıklığı ve yüksek ateş gibi ciddi semptomlarla tıbbi müdahale gerektirir.

Kronik Hastalık Riski Artar: Kalp-damar hastalıkları, solunum yolu problemleri sıcak havalarda daha da riskli hâle gelir.

EN SAVUNMASIZLAR: YAŞLILAR, ÇOCUKLAR VE HAYVANLAR

Sıcak havalar en çok yaşlılar, bebekler ve evcil hayvanlar üzerinde etkili oluyor.

Bebekler için gölge ve havadar ortam: 6 aydan küçük bebeklere güneş kremi kullanılmamalı, doğrudan güneşe maruz bırakılmamalı.

Araçlarda asla yalnız bırakılmamalılar: Güneşte park edilmiş bir araçta sıcaklık 10 dakikada 10 derece artabiliyor. ABD'de son 25 yılda 900’den fazla çocuk bu nedenle hayatını kaybetti.

Evcil hayvanlar için uyarı: Sıcak havalarda dışarı çıkarılmamalı, patileri yanabilir. İnsanlar gibi terleyemedikleri için vücut ısılarını düşürmeleri daha zordur.

SICAKLAR HERKESİ EŞİT ETKİLEMİYOR

İklim değişikliği tüm gezegeni etkiliyor ancak en büyük bedeli, en az karbon salımı yapan yoksul ülkeler ödüyor. Afrika’da artan sıcaklıklar tarımı, su kaynaklarını ve yaşamı tehdit ederken, dünya gündeminde yeterince yer bulamıyor.

UZMANLAR UYARIYOR

Sıcak hava dalgalarının sıklaşması, şehir planlamasının ve yaşam biçimlerinin yeniden ele alınmasını zorunlu kılıyor. Ağaçlandırma, yeşil çatılar, düşük enerjili soğutma sistemleri gibi çözümler uzun vadede kalıcı çözüm sunabilir.