Helen Yayı nedir, nerede bulunur? Meydana gelen depremler ve etkileri…

Helen Yayı nedir, nerede bulunur? Meydana gelen depremler ve etkileri…
Geçmişte yıkıcı depremlere yol açan Helen Yayı, Kahramanmaraş merkezli sarsıntıların ardından yeniden gündeme taşındı. Peki, Helen Yayı tam olarak nerede yer alıyor ve bu fay hattı bugüne kadar hangi depremlere neden oldu? İşte detaylar...

Uzmanlara göre, Helen Yayı üzerinde 100 ila 140 yıl aralıklarla 7 ve üzeri büyüklüğünde depremler meydana geliyor. Sismik hareketliliğin tekrar yaşanabileceğine dikkat çeken bilim insanları, bu aktif fay hattının geniş bir bölgeyi etkileyebileceğini ifade ediyor. Eğer fay sistemi yeniden kırılırsa, İzmir, Aydın, Muğla ve Antalya gibi batı kıyı şehirlerinin büyük hasar alabileceği, hatta tsunami riskinin de söz konusu olduğu belirtiliyor.

helen-yayi.jpg

HELEN YAYI NEDİR VE HANGİ BÖLGELERDEN GEÇER?

Helen Yayı (diğer adıyla Girit Yayı), Afrika levhasının Ege Denizi'nin altına dalmasıyla oluşan, aktif deprem ve volkanik faaliyetlerin gözlemlendiği önemli bir tektonik kuşaktır. Yunanistan’ın güneybatısındaki İyon Denizi’nden başlayan bu fay hattı, Girit Adası’nın güneyinden geçerek Fethiye-Burdur Fayı’na kadar uzanır ve Anadolu topraklarına doğru ilerler. Bu yapısıyla Ege ve Akdeniz kıyılarını doğrudan tehdit eden Helen Yayı, Kuzey Anadolu Fayı, Ölüdeniz Fayı ve Batı Anadolu’daki tektonik hareketlerle etkileşim içindedir.

Afrika levhasının kuzeye doğru hareket etmesiyle Akdeniz tabanı sıkışmakta ve Helen Yayı boyunca Avrasya levhasının altına dalmaktadır. Bu dalma sürecinde magmaya karışan litosfer, yüzeye volkanik faaliyetler olarak geri dönmekte ve bölgede 12 adet volkanik ada oluşumuna yol açmaktadır.

helen-yayi1.jpg

YILDA 35 MM HAREKET EDEN FAY HATTI: HELEN YAYI

Anadolu levhası her yıl yaklaşık 23 mm hızla batıya doğru hareket ederken, Ege bloğu Helen Yayı boyunca yılda 35 mm hızla Afrika levhasının üzerine kaymaktadır. Bu hareketlilik, bölgedeki depremlerin şiddetini artıran bir başka önemli faktördür. Tektonik süreçler nedeniyle kabukta yaşanan incelmeler ve çökmeler Ege Denizi'nin oluşumuna katkı sağlamıştır.

Helen Yayı, Girit’in güneyinden başlayarak kuzeydoğuya yönelir, Rodos’un güneyinden geçer ve Fethiye Körfezi’ne kadar uzanır. Fay hattı burada ters fay bileşenli ve sol yönlü doğrultu atımlı fay karakterindedir. Bu sistemin devamı, Kıbrıs’ın kuzeyi ve İskenderun Körfezi’ne kadar ulaşmakta, Isparta’daki Gölcük Gölü’ne kadar ilerlemektedir. Oluşan gerilimin göldeki volkanik aktiviteyi tetikleyebileceği yönünde endişeler vardır.

HELEN YAYI VE HELEN-KIBRIS YAYI ÜZERİNDEKİ TARİHSEL DEPREMLER

Helen Yayı üzerinde geçmişte birçok yıkıcı deprem meydana gelmiştir. Bu depremlerden bazıları şöyle sıralanıyor:

1741 – Rodos Depremi

1743 – Antalya Depremi

1922 – Karpathos Depremi

1926 – Rodos Depremi (Ms: 7.0)

1926 – Finike Depremi (Ms: 6.8)

1941 – Kıbrıs Depremi (Ms: 5.9)

1949 – Karpathos Depremi (Ms: 7.2)

1953 – Paphos (Kıbrıs) Depremi (Ms: 6.1)

1957 – Fethiye Depremi (Ms: 7.2)

1959 – Köyceğiz Depremi (Ms: 5.7)

1969 – Kastellorizo Depremi (Ms: 6.3)

1996 – Paphos Depremi (Ms: 6.2)

2003 – Antalya Depremi (Ms: 4.8)

2005 – Kaş Depremi (Ms: 5.5)

2009 – Girit Depremi (Ms: 6.2)

2011 – Girit Depremi (Ms: 6.3)

2020 – Girit Depremi (Mw: 6.4)

HABERE YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.