21 Haziran'da neler oluyor? Gökyüzünde başlayan değişimin anlamı ne?

21 Haziran, Kuzey Yarım Küre'de yaz gün dönümünün gerçekleştiği tarihtir. Bu gün, Güneş ışınlarının Yengeç Dönencesi’ne dik geldiği andır ve yaz mevsiminin başlangıcı olarak kabul edilir. Türkiye'de ve birçok ülkede, en uzun gündüz ve en kısa gece bu tarihte yaşanır. Aynı zamanda Güney Yarım Küre’de kış gün dönümü olarak kutlanır. Dünya genelinde ise Stonehenge'deki törenlerden yaz festivallerine kadar pek çok etkinlik 21 Haziran’da düzenlenir.

EN UZUN GÜNDÜZ NE ZAMAN YAŞANIYOR?

Kuzey Yarım Küre’de en uzun gündüz genellikle 21 Haziran’da, bazen de artık yıllarda 20 Haziran’da yaşanır. 2025 yılında, bu tarih Cumartesi gününe denk geliyor. Türkiye genelinde gündüz süresi bölgelere göre farklılık gösteriyor. Örneğin Sinop’ta yaklaşık 15 saat 15 dakika, Hatay’da ise 14 saat 39 dakika gündüz süresi yaşanması bekleniyor. Bu fark, Dünya'nın eksen eğikliği nedeniyle Güneş'in gökyüzünde daha uzun süre görünmesinden kaynaklanıyor. Astrolojik açıdan da 21 Haziran, yazın enerjisini ve doğanın bereketini simgeler.

21 HAZİRAN EKİNOKS MU?

Hayır, 21 Haziran bir ekinoks değil; yaz gündönümüdür. Ekinokslar, gece ve gündüz sürelerinin eşit olduğu günlerdir ve genellikle 21 Mart ile 23 Eylül tarihlerinde yaşanır. Gündönümleri ise gece ve gündüz sürelerinin ekstrem olduğu zamanlardır. Bu nedenle 21 Haziran, Kuzey Yarım Küre için yılın en uzun gündüzünü işaret ederken, Güney Yarım Küre’de en uzun gece yaşanır.

GÜNDÖNÜMÜ NEDİR, NEDEN ÖNEMLİDİR?

Yaz gündönümünün arkasındaki temel neden, Dünya'nın 23.5 derecelik eksen eğikliğidir. Bu eğiklik nedeniyle 21 Haziran'da, Kuzey Yarım Küre Güneş'e en eğik konumda bulunur ve bu da Güneş ışınlarının daha dik gelmesini sağlar. Sonuç olarak, gündüz saatleri uzar, sıcaklıklar artar ve yaz mevsimi başlar. Türkiye’de, bu tarihte gündüz süresi kuzeydeki şehirlerde (Sinop gibi) daha uzunken, güneydeki şehirlerde (Adana, Hatay gibi) biraz daha kısa sürer.