Avrupa yapay zeka yarışında geri mi kalıyor? 'Muhteşem Yedili', kıta devleriyle arayı açıyor

ABD’nin teknoloji devleri, yapay zekadaki hızlı büyüme sayesinde Avrupa’nın önde gelen şirketlerini açık ara geride bırakıyor. Amerika’nın “Muhteşem Yedilisi” olarak anılan Nvidia, Microsoft, Apple, Amazon, Alphabet, Meta ve Broadcom’un yükselişi, kıta ekonomileri ile transatlantik teknoloji ekseni arasındaki farkı daha da derinleştiriyor.

Her ne kadar Avrupa borsaları bu yıl genel olarak S&P 500’e göre daha iyi bir performans sergilese de, kıtanın en büyük şirketleri küresel piyasa sıralamasında giderek geri plana düşüyor. Temmuz ortası itibarıyla Avrupa’nın en büyük yedi şirketi — SAP, Novo Nordisk, Hermes, ASML, LVMH, Roche ve Nestle — toplamda 2,2 trilyon dolarlık bir piyasa değerine sahip. Ancak bu rakam yıl başından bu yana neredeyse sabit kaldı.

Aynı dönemde, ABD'nin teknoloji odaklı devleri yaklaşık %10,2 büyüme kaydederek toplamda 18,8 trilyon dolarlık bir piyasa değerine ulaştı. Bu şirketler, yapay zeka altyapısı, bulut bilişim ve veri platformlarında küresel çapta ciddi bir etkiye sahip. Buna karşın Avrupa’nın en büyük şirketlerinden sadece SAP ve ASML teknoloji alanında faaliyet gösteriyor. Diğerleri ağırlıklı olarak lüks tüketim, ilaç ve temel tüketim mallarında yoğunlaşıyor.

NVİDİA'NIN PİYASA DEĞERİ TEK BAŞINA 3,59 TRİLYON EURO'DAN FAZLA

Nvidia'nın tek başına piyasa değeri bile 3,59 trilyon euro ile Avrupa’nın en büyük yedi şirketinin toplamından daha fazla. Nvidia, dünya çapında yapay zekâ uygulamalarının omurgasını oluştururken; model eğitiminden gerçek zamanlı çıkarıma kadar uzanan kritik görevleri üstleniyor. Apeira Capital’in kurucusu Natalie Hwang, “Muhteşem Yedili’nin tüm üyeleri platformlarını güçlendirmek için yapay zekâdan faydalanırken, Nvidia bu platformların inşa edildiği temel altyapıyı sağlıyor,” ifadelerini kullandı.

ABD ile Avrupa arasındaki makas yalnızca teknoloji bazında değil, ekonomik büyüklük açısından da açılıyor. JP Morgan Chase CEO’su Jamie Dimon, İrlanda Dışişleri Bakanlığı'nın ev sahipliğinde Dublin’de düzenlenen bir etkinlikte yaptığı açıklamada, Avrupa’nın ABD karşısındaki ekonomik gerilemesine dikkat çekti. Dimon, “Avrupa, ABD GSYİH’sinin %90’ı seviyesinden %65’ine kadar düştü. Bu iyi bir gelişme değil. Kaybediyorsunuz,” ifadelerini kullandı.

Aşırı düzenleme, parçalanmışlık ve düşük üretkenliği Avrupa’nın yapısal zayıflıkları arasında sayan Dimon, eski Avrupa Merkez Bankası Başkanı Mario Draghi’nin 2024 tarihli raporuna atıfta bulunarak, kıtanın rekabetçiliğini artırmak için yıllık 800 milyar euroluk yatırım çağrısında bulundu. Dimon, “Avrupa hâlâ büyük bir pazar. Büyük ve başarılı şirketleriniz var ama etkileri giderek küçülüyor,” diyerek uyarılarını yineledi.