İngiltere’den prostat kanserinde devrim: Yapay zeka ile aynı gün teşhis başlıyor

İngiltere'de prostat kanseri teşhis sürecini kökten değiştirebilecek umut verici bir teknoloji test ediliyor. Erkekleri,sağlıklarıyla ilgili haftalarca süren endişeli bekleyişten kurtarmayı hedefleyen yeni bir yapay zeka (AI) aracı, İngiltere Ulusal Sağlık Servisi (NHS) tarafından pilot uygulamaya alındı. Bu yenilikçi sistem, tıbbi görüntüleme taramalarını analiz ederek kanser şüphesi bulunan erkeklerdeki anormal lezyonları hızla tespit edebiliyor.

Pilot uygulaması başlatılan araç, prostat kanseri şüphesiyle yapılan MR gibi tıbbi görüntüleme taramalarını yapay zeka kullanarak yorumluyor. Eğer AI, taramayı yüksek riskli olarak değerlendirirse, sonuçlar vakit kaybetmeden öncelikli inceleme için bir radyoloğa iletiliyor. Bu hızlı tespit sayesinde hastalara aynı gün içinde biyopsi randevusu verilebiliyor.Doktorlar, bu sayede sadece birkaç gün içinde hastanın kanserden tamamen arınmış olup olmadığını veya kesin teşhisi koyabiliyor.

NHS England'a göre, bu devrim niteliğindeki yöntem, hastaların teşhis için bekleme süresini bir aya kadar kısaltma potansiyeline sahip. Mevcut sistemde, prostat kanseri şüphesiyle aile hekimi tarafından yönlendirilen hastaların bir hafta içinde tarama ve biyopsi sürecini tamamlaması hedeflense de, radyologların üzerindeki aşırı iş yükü nedeniyle bu süreler sıklıkla aşılabiliyor.

GEREKSİZ ENDİŞEYE VE GECİKMEYE SON

Özellikle PSA kan testi gibi erken tarama yöntemleri, bazen hasta aslında kanser olmasa bile anormal sonuçlar verebiliyor. Bu durum, sağlıklı erkeklerin bile ek, invaziv testlere yönlendirilmesine ve sonuçlar için haftalarca endişe içinde beklemesine neden olabiliyor. Yeni yapay zeka aracının, sağlıklı vakaları yüksek doğrulukla eleyerek hem gereksiz işlemleri azaltması hem de hastaların ruh sağlığını koruması bekleniyor.

BAŞARILI OLURSA TÜM SİSTEME YAYILACAK

NHS England, pilot denemenin başarılı olması halinde yapay zeka aracının ülke genelindeki tüm sağlık sisteminde yaygın olarak kullanılacağını açıkladı. Bu da binlerce erkeğin prostat kanseri teşhisinin çok daha erken evrede konulabilmesi ve tedaviye daha hızlı başlanabilmesi anlamına geliyor.

NHS’in ulusal kanser klinik direktörü Peter Johnson, erken teşhisin önemini vurgulayarak, “Tüm kanserlerde olduğu gibi hız çok önemlidir. Teşhis ne kadar hızlı konursa, tedavi o kadar çabuk başlayabilir ve bu da hastalar ve aileleri için başarılı bir tedavi şansını artırır,” dedi.

Pilot çalışma kapsamında yapay zeka aracı, radyologlara yardımcı olmak amacıyla 10 bin taramada kullanılacak. Bu çalışma, İngiltere'de kanserleri erken evrede teşhis etmeyi hedefleyen 14 milyon sterlinlik (yaklaşık 780 milyon TL)daha büyük bir projenin önemli bir parçasını oluşturuyor.

NHS England verilerine göre prostat kanseri, erkekler arasında en sık görülen kanser türlerinden biri ve sadece İngiltere’de her yıl 56 binden fazla yeni vaka teşhis ediliyor. Avrupa Birliği genelinde ise bu sayı yıllık 335 bini aşıyor ve her 11 erkekten yaklaşık biri yaşamı boyunca prostat kanserine yakalanıyor. Bu nedenle erken teşhisi hızlandıracak her