Radar cezaları TBMM gündeminde

DEM Parti İstanbul Milletvekili Cengiz Çiçek, radar uygulamalarının trafik güvenliği amacıyla değil, cezalandırıcı ve gelir odaklı bir araca dönüştüğüne dair artan kamuoyu tepkilerini Meclis gündemine taşıdı. Uygulamaların şeffaf ve adil biçimde yürütülmesi gerektiğini vurgulayan Çiçek, bu kapsamda Bakan Yerlikaya’nın yanıtlaması istemiyle yazılı soru önergesi sundu.

“Aşırı hız, trafik kazalarının başlıca nedenlerinden biridir ve radar uygulamaları bu ihlalleri caydırmak açısından elbette önemlidir” diyen Çiçek, zamanla bu uygulamaların amacından saparak cezalandırıcı ve ekonomik rant aracı haline geldiğine dair toplumda yaygın bir kanaat oluştuğunu belirtti.

Çiçek, radar cihazlarının şeffaflık ve bilgilendirme ilkelerine aykırı şekilde yerleştirildiğini, bazı cihazların sürücüler tarafından fark edilemeyecek noktalarda konumlandırıldığını ve hız sınırı değişikliklerinin tutarsız biçimde yapıldığını ifade etti. Özellikle bayram dönemlerinde denetimlerin keyfî olarak artırıldığına ilişkin çok sayıda yurttaş şikâyeti bulunduğuna dikkat çekti.

“Trafik denetimleri, yurttaşların can güvenliğini esas alan şeffaf ve adil bir yaklaşımla yürütülmelidir” diyen Çiçek, radar uygulamalarının cezalandırıcı değil, önleyici olması gerektiğini belirtti. Devletin bu alandaki rolünün ise “yurttaşa tuzak kuran değil, güvenliğini önceleyen rehberlik” anlayışıyla tanımlanması gerektiğini söyledi.

İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya tarafından yanıtlanması istemiyle sunulan soru önergesinde şu sorular yer aldı:

1) Türkiye genelinde radar cihazlarının yerleştirildiği noktalar hangi ölçütlere göre belirlenmektedir?

2) Radar cihazlarının görünürlük ve şeffaflık ilkelerine uygun biçimde yerleştirilmesini sağlamak amacıyla bir standart ya da uygulama rehberi bulunmakta mıdır? Varsa, ilgili kurumlarca belirlenen ilkeler nelerdir?

3) Radar uygulamaları kapsamında son üç yılda kesilen trafik cezalarının toplam tutarı nedir? 5-9 Haziran 2025 bayram tatili süresince bu uygulamalardan elde edilen tutar ne kadardır? Bu kaynağın ne kadarı trafik güvenliği, yol altyapısı ve sürücü eğitimine yönelik kamu harcamalarına aktarılmıştır?

4) Kamuoyunda radar uygulamalarının “tuzak” olarak algılanmasının temel nedenlerinden biri de hız sınırlarının kısa mesafeler içinde sık ve ani biçimde değiştirilmesidir. Hız sınırı değişiklikleri hangi teknik ve idari esaslara göre belirlenmektedir? Sürücülerin bu değişikliklerden zamanında ve açık biçimde haberdar olmasını sağlamak için hangi bilgilendirme yöntemleri kullanılmaktadır?

5) Bakanlığınıza, radar uygulamalarının “tuzak” niteliği taşıdığı yönünde iletilen şikâyet sayısı kaçtır? Bu şikâyetlerin illere ve yıllara göre dağılımı nasıldır? Bu başvurular üzerine kaç inceleme yapılmış, kaç idari işlem uygulanmıştır?

6) Radar uygulamalarının trafik güvenliğini sağlama amacından saparak ekonomik gelir elde etmeye dönük bir araca dönüşmemesi için Bakanlığınız ne tür önlemler almaktadır? Son üç yıl içinde radar uygulamalarında mevzuata aykırı herhangi bir duruma rastlanmış mıdır? Varsa, bu durumlarda hangi işlemler yapılmıştır?