MİT, 1940 tarihli “İngiliz Kemal” raporunun gizliliğini kaldırdı

Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT), Türk istihbarat tarihinin en dikkat çekici isimlerinden Ahmet Esat Tomruk kamuoyunda bilinen adıyla “İngiliz Kemal” hakkında hazırlanan yeni bir belgeyi kamuoyuyla paylaştı. MİT’in resmi internet sitesinde “Özel Koleksiyon” sekmesi altında yer alan “Belgeler” kısmına eklenen rapor, 26 Aralık 1940 tarihli ve olumsuz görüşler içeren bir değerlendirme niteliği taşıyor.

OLUMSUZ GÖRÜŞLER DİKKAT ÇEKTİ

Milli Emniyet Hizmeti Riyaseti (MAH) tarafından Genelkurmay Başkanlığı’na gönderilen raporda, İngiliz Kemal’in uzun süredir takip edildiği belirtilerek şu ifadeler yer aldı:

“İngiliz Kemal, ‘Boksör Kemal’, ‘Kemal Esat’, ‘Gözlüklü Kemal’ gibi isimlerle tanınan bu kişi, zaman zaman ortaya çıkarak kıymetsiz bilgiler sunmaktadır. Verdiği haberler, gezilerinde duyduğu söylentilerden ibarettir.”

Raporda, Tomruk’un samimi ve güvenilir bulunmadığı, hizmetten faydalanılamayacağına karar verildiği belirtiliyor. O dönemde Bulgarlarla yakın temasta bulunduğu ve bir İngiliz kadınla birlikte yaşadığı bilgisine de yer veriliyor.

Belgelerde şu ifadeler de dikkat çekiyor:

“Sarhoş ve kumarbaz olduğu öğrenilen bu şahıstan istifade melhuz değildir. Verdiği haberler itimada layık olmaktan uzaktır.”

Raporla birlikte, Ahmet Esat Tomruk’a ait bir fotoğraf da MİT’in arşivine eklendi.

İZMİR’DEN VON PAPEN’E MEKTUP

MİT, aynı bölümde 1942 tarihli bir başka belgeyi de yayımladı. İzmir Merkez Amirliği’ne ait bu rapor, dönemin Alman Büyükelçisi Franz Von Papen’e mektup gönderen Karşıyaka Şemikler köyü muhtarı Şakir’e ilişkin yazışmaları içeriyor.

Von Papen’in 9 Mart 1942 tarihli cevabi mektubunda, Türk milletine duyduğu dostluk vurgulanarak şu ifadeler yer alıyor:

“Milletlerimiz arasındaki büyük dostluğun takviyesi için bundan sonra da çalışabileceğimden bahtiyarım.”

İzmir Merkez Amirliği’nin yazısında ise, muhtarın Von Papen’i şahsen tanımadığı, Almanlara duyduğu sempati nedeniyle gazetede okuduğu bir olay sonrası tebrik mektubu gönderdiği belirtiliyor.