Emekli olmak isteyenler dikkat: SGK artık kabul etmeyecek

14 Ocak 2025 tarihi itibarıyla engelli çalışanların erken emekliliğini sağlayan vergi indirimi sistemi kaldırıldı. Yıllardır uygulanan bu düzenleme, binlerce engelli çalışanı doğrudan etkileyerek emeklilik süreçlerinde önemli bir değişiklik yarattı. Bu değişiklik, özellikle sigortalı engelli çalışanlar arasında geniş bir yankı uyandırdı.

Sosyal güvenlik uzmanı Özgür Erdursun, konuyu köşe yazısında ele alarak, değişikliğin yaratacağı olası mağduriyetlere dikkat çekti.

ESKİ SİSTEM

2008 öncesinde sigortalı olan engelli çalışanlar, vergi indirimi belgesi alarak SGK'ya başvurduklarında yaş şartı aranmadan emeklilik hakkı elde edebiliyordu. Engel oranı ve sigortalılık süresi dikkate alınarak, erken emeklilik hakkı kazanılabiliyordu. Örneğin, yüzde 80 ve üzeri raporu olan engelliler, sadece 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü ile emekli olabiliyordu. Bu durum, engelli çalışanlar için büyük bir avantaj sağlıyordu.

YENİ SİSTEMDE NE DEĞİŞTİ?

Ancak 14 Ocak 2025 itibarıyla, SGK vergi indirimi belgesini dikkate almayacak, bunun yerine kendi sağlık kurullarının vereceği raporları esas alacak. Yeni düzenleme, engelli çalışanların erken emekliliği için daha sıkı koşullar öngörüyor. Çalışma gücü kaybı oranına göre emeklilik hakkı kazanılacak ve prim gün sayısı ile sigortalılık süresi artırılacak. Örneğin, yüzde 40-49 arasında engeli olanlar için 18 yıl sigortalılık süresi ve 4100 prim günü, yüzde 50-59 arasında engeli olanlar için ise 16 yıl sigortalılık süresi ve 3700 prim günü gerekecek.

EMEKLİLİK SÜRECİ ZORLAŞIYOR

Yeni sistemle birlikte erken emeklilik süreci uzadı ve rapor alma süreci daha karmaşık hale geldi. SGK, engelli çalışanın hastaneye sevk edilmesini sağladıktan sonra sağlık kurulu raporunu değerlendiriyor ve nihai karar SGK'nın onayına bağlı oluyor. Bu durum, belirsizlik yaratıyor ve eski sistemdeki hızlı süreç artık işlemiyor. Birçok engelli çalışan, başvurularının kabul edilmemesi nedeniyle mağduriyet yaşıyor.

Yeni düzenleme, birçok engelli çalışan için sürpriz oldu ve kamuoyunda yeterince tartışılmadan yürürlüğe girdi. Bu sebeple, tepkiler arttı ve düzenleme Anayasa Mahkemesi'ne taşındı. Anayasa Mahkemesi, düzenlemenin eşitlik ilkesine aykırı olduğu ve kazanılmış hakları zedelediği gerekçesiyle iptal talebiyle başvurulan bir dava süreci başlattı. Şu anda yürütmeyi durdurma kararı alınmamış olsa da süreç devam ediyor.

ERDURSUN: MAĞDURİYET YARATABİLİR

SGK uzmanı Özgür Erdursun, bu değişikliğin engelli çalışanlar için ciddi mağduriyetler yaratabileceğini belirtiyor. Erdursun, geçiş dönemine özgü bir istisna uygulanması gerektiğini savunarak, aksi takdirde bu değişikliğin, emeklilik reformu olmaktan çok, engelli bireyler için bir engel haline geleceğini ifade ediyor.