Ayçiçek yağında rekor zam

Ayçiçek hasadının başlamasıyla birlikte, marketlerde ayçiçek yağı fiyatları yükselişe geçti. Zincir marketlerde en ucuz ayçiçek yağının 400 TL’ye yaklaşması, tüketicilerin dikkatini çekti.

Dünya Gazetesi’nin haberine göre, Türkiye’de ayçiçeği hasadının sürdüğü bu dönemde hem yağlık çekirdek hem de raflardaki ayçiçek yağında fiyat artışları hız kazandı. Trakya Birlik, 44 randımanlı çekirdeğin kilosunu 28 TL’den alırken, Konya Şeker bir hafta vadeli alım fiyatını 32 TL olarak açıkladı. Geçtiğimiz hafta Ceylanpınar TİGEM ihalesi ise 33 TL’den sonuçlandı. Böylece piyasada yağlık ayçiçeği çekirdeğinin kilogram fiyatı 32,5–33 TL aralığına yükseldi.

Raflarda son iki haftada yüzde 10,1 artış yaşandı. Zincir marketlerde en ucuz 5 litrelik ayçiçek yağı iki hafta önce 349,5 TL iken bugün 385 TL’ye çıktı. En yüksek fiyat ise 460 TL seviyesinde bulunuyor. Yılbaşından bu yana raf fiyatları 80 TL artarken, sektör temsilcileri artış trendinin sürmesi halinde fiyatların kısa sürede 400 TL barajını aşmasını beklediklerini belirtti.

Ayçiçek yağı fiyatları iç piyasada olduğu gibi uluslararası piyasalarda da artış gösteriyor. Ham ayçiçek yağının ton fiyatı 1.280 dolara yükselirken, iç piyasada fiyatlar 73 bin TL seviyesine çıktı. Son bir ayda ham yağ fiyatı 62 bin TL’den 73 bin TL’ye çıkarak 11 bin TL artış kaydetti.

Sektör temsilcileri, iç piyasanın uzun süredir uluslararası fiyatların gerisinde seyrettiğini, ancak son dönemde makasın kapandığını vurguladı. Devletin referans fiyatı düşürerek ithalat vergilerinde indirim sağladığını belirtmelerine rağmen, yurtdışındaki fiyatların üzerinde çekirdek fiyatlarının oluştuğu ifade edildi.

Fiyat artışında bir diğer etken ise sezon sonuna yaklaşılması. Ukrayna ve Rusya’nın ağustos ve eylül ayı stokları tükenme noktasına gelirken, kalan ürünler her gün fiyat artırılarak piyasaya sunuluyor. İç piyasa ile uluslararası fiyat farkının kapanması, raf fiyatlarında yeni dalgaya işaret ediyor.

Türkiye’de bu yıl ayçiçeği üretiminin geçen yılki 1,25 milyon ton civarında olması bekleniyor. Ancak kuraklık nedeniyle verim düşerken, Trakya’da yüzde 20 kayıp öngörülüyor, Çukurova’da ise hasat kötü geçti. Resmi Gazete’de yayımlanan 2026 yılı ithalat kontenjanı kararının iç piyasada dengeyi bozduğu belirtiliyor. Yetkililer, “Yağ fiyatlarının yükselmesinin bir nedeni, ileri dönemdeki vergi avantajını şimdiden kullanıp ona göre fiyatları artırmaları” değerlendirmesinde bulundu.