Asgari ücrete zam enflasyonu sıçratır mı? Merkez Bankası'nın tahmini dikkat çekti

Yüksek enflasyon nedeniyle maaşları hızla eriyen milyonlarca çalışanın gözü, temmuz ayında asgari ücrete yapılması muhtemel ara zamma çevrilmiş durumda. Ancak kamuoyunda en çok tartışılan konu şu: Bu zam enflasyonu artırır mı?

7,1 MİLYON KİŞİ ASGARİ ÜCRETLE ÇALIŞIYOR

Türkiye’de yaklaşık 7,1 milyon kişi asgari ücretle çalışıyor. Bu da toplam çalışan nüfusun yaklaşık %45’ine karşılık geliyor. Bu nedenle asgari ücrete yapılacak her artış hem ekonomik hem de toplumsal düzeyde geniş etki yaratıyor.

MERKEZ BANKASI’NDAN ENFLASYON TAHMİNİ

Ekonomist ve sosyal güvenlik uzmanı Özgür Erdursun, Dünya gazetesindeki köşesinde, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) raporlarına dayanarak konuyu değerlendirdi.

TCMB’ye göre, %30’luk bir asgari ücret artışı yıllık enflasyonu ortalama 1,5 puan artırabilir. Bazı tahminlerde bu etki %3’e kadar çıkabiliyor. Ancak bu artış "dolaylı" etkidir; çünkü TÜFE sepetinde doğrudan ücret kalemi yer almamaktadır.

ENFLASYON ÜZERİNDEKİ ETKİ MEKANİZMALARI

Erdursun’a göre asgari ücret artışı, üç ana kanal üzerinden enflasyonu etkileyebilir:

1. Maliyet Enflasyonu

İşverenler artan iş gücü maliyetini fiyatlara yansıtabilir. Bu etki özellikle küçük ve orta ölçekli işletmelerde daha belirgin olabilir.

2. Talep Enflasyonu

Geliri artan çalışanların tüketim eğilimi de yükselir. Bu durum talep tarafında baskı oluşturarak fiyatları yukarı çekebilir.

3. Psikolojik Etki

Zam beklentisi, piyasada “önceden zam yapma” eğilimini tetikleyebilir. Bu da enflasyon beklentilerini yükseltir.

YA ZAM OLMAZSA?

Asgari ücrete ara zam yapılmaması halinde ise çalışanların alım gücü düşer. Bu da iç talebi daraltarak bazı sektörlerde durgunluk yaratabilir. Erdursun bu durumu, “Yapılmazsa da bedeli olur” şeklinde yorumluyor.

DENGELİ POLİTİKALAR ŞART

Erdursun, asgari ücret artışının enflasyona katkısının abartıldığı kadar yüksek olmadığını, yıllık bazda etkisinin sınırlı kaldığını belirtiyor. Aynı zamanda para politikası, üretim politikaları ve bütçe disipliniyle birlikte değerlendirilmesi gerektiğinin altını çiziyor.

BEKLENTİ CANLI KALACAK

2025 yılı için hedeflenen %24–29 bandındaki enflasyon, yıl başında yapılan %30’luk zamla karşılanmış görünse de, alım gücündeki hızlı düşüş ara zam beklentisini güçlü tutuyor. Vergi ve prim destekleriyle desteklenen dengeli bir zam formülü, bu geçiş sürecinde çözüm olabilir.