AB savunma sektöründen Brüksel’e 100 milyar euroluk alarm

Avrupa savunma sanayii, Avrupa Komisyonu’na yönelik sert bir uyarıyla Brüksel’in kapısını çaldı. Mevcut jeopolitik tehditlerin gölgesinde, 2028-2034 dönemini kapsayan bir sonraki çok yıllı AB bütçesinde savunma ve güvenliğe en az 100 milyar euro ayrılması talep edildi.

Avrupa Havacılık, Güvenlik ve Savunma Sanayii Derneği’nin (ASD) Komisyon teklifinden hemen önce yayımladığı pozisyon belgesine göre, bu rakam Avrupa'nın askeri kabiliyetlerini toparlamak için gereken minimum düzey olarak tanımlandı.

“13 MİLYAR EURO OKYANUSTA BİR DAMLA”

AB’nin mevcut 2021-2027 bütçesinde savunmaya sadece 13 milyar euro ayrılmıştı. Sektör temsilcileri bu rakamı “okyanusta bir damla” olarak nitelendirdi. Yeni bütçede savunma ve güvenlik için toplamda 150 milyar euro hedeflenmesi öneriliyor.

Geçtiğimiz aylarda AB Komisyonu, üye ülkelere ulusal savunma harcamalarını artırmaları çağrısı yapmış, 800 milyar euroluk yeniden silahlanma planını gündeme getirmişti. Ancak hayata geçen somut adımlar henüz beklentilerin çok gerisinde kaldı.

“RUSYA TEHDİDİ KAPIDA, ABD UZAKLAŞIYOR”

ASD raporu, özellikle ABD'nin stratejik odağını Hint-Pasifik bölgesine kaydırması ve Rusya'nın agresif tutumuna karşı Avrupa'nın kendi savunma temelini kurmak zorunda olduğunu vurguladı. Rapor, Avrupa'nın onlarca yıldır süregelen düşük savunma yatırımları nedeniyle 600 milyar euroluk “barış açığı” verdiğini öne sürdü.

TEK BİR DEV FON MU GELİYOR?

Euronews’in sızdırdığı belgelere göre, Avrupa Komisyonu mevcut 14 ayrı bütçe kalemini tek bir çatı altında birleştirmeyi planlıyor. “Avrupa Rekabet Edebilirlik Fonu” (ECF) adı verilen bu yeni yapı; savunma, uzay, dijital teknoloji, biyoteknoloji ve sağlık gibi stratejik alanlara yatırım yapılmasını kolaylaştıracak.

ECF’nin Avrupa Savunma Fonu, IRIS², InvestEU, EU4Health ve LIFE gibi birçok farklı programı tek çatı altında toplayacağı belirtiliyor. Ayrıca, Komisyon’un Ortak Tarım Politikası ve Uyum Politikasını da tek bir planlama çerçevesinde birleştirme ihtimali değerlendiriliyor.

UZAYA 60, HAVACILIĞA 23 MİLYAR EURO DAHA İSTENDİ

Savunmanın yanı sıra, Avrupa endüstrisi AB’den uzay projeleri için 40 ila 60 milyar euro, sivil havacılık içinse 23,5 milyar euroluk ek bütçe talebinde bulundu. Yetersiz yatırımların, hem teknolojik dönüşümü geciktireceği hem de AB’yi dışa bağımlı hale getireceği uyarısı yapıldı.