Trump’tan Kanada’ya ticaret darbesi: Gümrük vergileri yolda

ABD Başkanı Donald Trump, Kanada’nın ABD’li teknoloji devlerine yönelik dijital hizmet vergisini uygulamaya başlamasının ardından iki ülke arasında süren ticaret görüşmelerini sona erdirdiğini açıkladı. Sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada Trump, Kanada’ya yedi gün içinde yeni gümrük vergileri uygulanacağını duyurdu. Gerginlik, temmuz ortasında imzalanması planlanan anlaşma sürecini tehlikeye atarken, diplomatik ilişkilerde yeni bir kriz baş gösterdi.

TRUMP’IN KARARI MÜZAKERELERİ TEHLİKEYE ATTI

ABD ile Kanada arasında uzun süredir devam eden ticaret görüşmeleri, dijital hizmet vergisi nedeniyle sekteye uğradı. Trump’ın “Kanada ile yürütülen tüm ticaret görüşmeleri, bugünden itibaren sona erdirilmiştir” sözleri, müzakerelerin iptali anlamına gelirken, yeni gümrük vergilerinin duyurusu da krizin daha da derinleşeceğine işaret etti. Trump’ın mesajına göre, Kanada ürünlerine yönelik tarifeler önümüzdeki hafta ilan edilecek.

DİJİTAL HİZMET VERGİSİ GERİLİMİN MERKEZİNDE

Kanada'nın geçen yıl yürürlüğe koyduğu yüzde 3’lük dijital hizmet vergisi, aralarında Amazon, Apple ve Google’ın da bulunduğu ABD’li teknoloji devlerine yılda 2 milyar doları aşkın bir maliyet çıkarıyor. İlk vergi ödemelerinin pazartesi günü başlaması bekleniyor. Ottawa yönetimi, bu düzenlemenin ABD ile yürütülen ticaret görüşmelerinde masaya yatırılacağını umuyordu. Ancak Trump’ın sert çıkışı, bu beklentileri boşa çıkardı.

Kanada Başbakanı Mark Carney, Trump’ın açıklamasına kısa bir yanıt vererek “Kanadalıların çıkarlarını gözeterek bu karmaşık müzakerelere devam edeceğiz” mesajını verdi. Carney, ABD ile kurduğu görece sıcak ilişkiyle umut verse de, Trump’ın bu beklenmedik çıkışı taraflar arasında yeni bir belirsizlik yarattı.

TARİFELER BİR PAZARLIK ARACI MI?

Trump, daha önce de Avrupa Birliği’nden ithal edilen ürünlere yönelik tehditlerde bulunmuş, ancak günler sonra geri adım atmıştı. Bu nedenle uzmanlar, bu son çıkışı bir pazarlık hamlesi olarak görüyor. ABD Dış İlişkiler Konseyi’nden ticaret uzmanı Inu Malak, Trump’ın kararını “müzakere defterinden klasik bir hamle” şeklinde değerlendirerek, bu söylemin aslında Kanada’yı masada tutmak için uygulanmış olabileceğini belirtti.

EKONOMİK İLİŞKİLERDE RİSK BÜYÜYOR

ABD, Kanada’nın en büyük ticaret ortağı konumunda. Sadece geçen yıl Kanada, ABD’ye 400 milyar doları aşkın ürün ihraç etti. Ancak Trump’ın yıl başında uyuşturucu trafiğini gerekçe göstererek otomobil, çelik ve alüminyum ürünlerine yüzde 25 ek vergi getirmesi, iki ülke arasında gerilimi tırmandırmıştı. Yeni vergiler, yalnızca Kanada’yı değil, aynı zamanda ABD-Meksika-Kanada arasında kurulu tedarik zincirlerini de tehdit ediyor.

PİYASALARDA DALGALANMA, ANLAŞMA UMUDU SÜRÜYOR

Trump’ın açıklaması sonrası ABD borsalarında kısa süreli bir gerileme yaşandıysa da, S&P 500 endeksi günü rekor seviyede kapattı. Kanada Ticaret Odası Başkanı Candace Laing ise açıklamasında umutlu bir ton yakalayarak, “Anlaşma yaklaşırken son dakika sürprizleri normaldir” ifadelerini kullandı ve görüşmelerin tamamen kopmadığını ima etti.

Trump’ın bu hamlesi, yalnızca ABD-Kanada ticaret ilişkileri değil, küresel ticaret dengeleri açısından da dikkatle izleniyor. Yeni gümrük tarifelerinin kapsamı ve uygulanma biçimi önümüzdeki günlerde şekillenecek.