Trump’tan Hamaney’e mesaj: İran’ı başarısız bırakma zamanı mı?

ABD’nin İran’daki nükleer tesisleri hedef aldığı günlerde, Başkan Donald Trump, Truth Social hesabından yaptığı bir paylaşımla dünya gündemini yeniden belirledi. “Eğer mevcut İran rejimi İran’ı yeniden büyük yapamayacaksa, neden bir rejim değişikliği olmasın??? MIGA!!!” (Make Iran Great Again) ifadeleri, hem Trump’ın saldırıya ideolojik kılıf sunduğunu gösterdi hem de Washington’un yeni bir stratejik yol ayrımında olduğunu ortaya koydu. Ancak bu sert çıkışın hemen ardından Trump, İsrail-İran savaşına son verilmesi çağrısı yaparak diplomatik bir denge arayışına da girdi.

TAKTİKSEL ZAFER Mİ, STRATEJİK DÖNÜŞÜM MÜ?

Trump’ın mesajı, İran’ın nükleer programının durdurulması için artık geleneksel yolların işe yaramadığını ima ediyor. İran yönetimi, “zenginleştirme politikasında bir değişiklik olmadığını” açıklayarak kararlılığını sürdürürken, Tahran’ın caydırılması için daha keskin ve hedefe odaklı bir strateji gerektiği yönündeki görüşler ağırlık kazanıyor.

ABD’nin yakın geçmişteki müdahalelerinde yaşadığı sorunlardan biri, askeri başarıyı siyasi hedefle destekleyememesi oldu. Afganistan’da “dönüştürme” arzusu, net bir kazanım yerine yıllarca süren bir kaosa yol açtı. Irak’ta ise 1991’de yarım kalan iş, 2003’te ağır bedellerle tamamlanmaya çalışıldı. Trump yönetiminin, İran’da aynı hataya düşmemesi gerektiği vurgulanıyor: İşgal değil, rejim içi dengeyi sarsacak stratejik bir kırılma yaratmak.

RUSYA-ÇİN-İRAN BAĞLANTISI

İran yalnızca bölgesel bir tehdit değil. Tahran’ın, Rusya’nın petrol kaçakçılığına destek vermesi ve Çin’in bu petrolü alması, ABD’nin Moskova ve Pekin’e karşı kurduğu baskı mekanizmasını zayıflatıyor. Bu nedenle İran’ı sınırlamak, yalnızca Orta Doğu’da değil, küresel dengelerde de kritik öneme sahip.

Trump yönetimi içinde şekillenen plan, Tahran’daki rejimin liderliğini hedef almayı içeriyor. Ayetullah Ali Hamaney’in ortadan kaldırılması, rejim içinde bir güç mücadelesi başlatabilir. Yeni oluşacak askerî yönetim, hayatta kalabilmek için nükleer programdan ve vekil savaşlardan vazgeçebilir. Amaç bir demokrasi inşa etmek değil, ideolojik motoru durdurmak.

İSRAİL VE KÖRFEZ’LE KOORDİNASYON: SONRASI İÇİN YOL HARİTASI

Hamaney sonrası İran’ın çöküşe sürüklenmemesi için Trump yönetiminin, İsrail, Körfez ülkeleri ve Türkiye ile ortak bir plan geliştirmesi öneriliyor. Avrupa’nın da yaptırımları yeniden devreye sokması, rejimi baskı altına alacak bir çerçeve oluşturmalı. Rejimin yıkılması sonrası ise teşvik ve baskı dengesiyle İran’ın yeniden inşası değil, denetimi hedeflenmeli.