Londra ile Brüksel’den tarihi uzlaşma: Brexit sonrası ilişkilerde yeni dönem başlıyor

İngiltere ve Avrupa Birliği, yıllar süren gerginliğin ardından ilişkileri yeniden şekillendirme kararı aldı. Yeni anlaşmayla taraflar, özellikle ticaret, balıkçılık ve güvenlik alanlarında daha sıkı bir işbirliği zemini oluşturmayı hedefliyor.

Pazar gecesi geç saatlere kadar süren yoğun görüşmelerin ardından, İngiliz sularına AB balıkçı teknelerinin erişimi konusunda 12 yıllık bir uzlaşıya varıldı. Bu erişim karşılığında ticarette bazı engellerin kaldırılması kararlaştırıldı.

BALIKÇILIK KRİZİNE 2038’E KADAR GEÇERLİ FORMÜL

Yeni anlaşmaya göre, Avrupa Birliği tekneleri 2038 yılına kadar İngiltere karasularında avlanabilecek. Bu uzlaşı, eski Başbakan Boris Johnson döneminde yapılan 2026 sınırının üç katı bir süreyi kapsıyor.

Bu gelişme, İngiltere'nin kıyı topluluklarına yönelik 360 milyon sterlinlik yeni bir yatırım fonunu da beraberinde getirdi. Ancak anlaşma, ülkede tartışmaları da alevlendirdi. Muhalefetteki Reform UK ve bazı Muhafazakâr Parti üyeleri, anlaşmayı “Brüksel'e boyun eğmek” olarak nitelendirdi.

SAVUNMA VE GÜVENLİKTE DERİN İŞBİRLİĞİ

Taraflar arasında imzalanacak savunma ve güvenlik paktı da anlaşmanın merkezinde yer alıyor.
İngiltere'nin 150 milyar euroluk AB Savunma Fonu’na erişim hakkı elde etmesi beklenirken, bu durumun İngiliz savunma sanayisine ciddi bir destek sağlayacağı tahmin ediliyor.

Başbakan Keir Starmer ile AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in, anlaşmanın detaylarını açıklamak üzere Londra’da ikinci kez bir araya gelmesi dikkat çekti.

GENÇLİK HAREKETLİLİĞİ GÜNDEMDE

Görüşmelerde tartışılan bir diğer başlık ise gençlik hareketliliği programı oldu.
İngiltere ve AB arasında karşılıklı bir gençlik değişim anlaşması üzerinde çalışılıyor. Bu programla 18-30 yaş arasındaki gençlerin iki yıla kadar karşılıklı olarak yaşam ve çalışma hakkı elde etmesi planlanıyor.

Ancak yaş aralığı, sayı sınırı gibi teknik detaylar henüz netleşmiş değil. Bu durum, özellikle “serbest dolaşım geri mi dönüyor?” endişelerine yol açmış durumda.

ELEŞTİRİLER VE DESTEKLER BİR ARADA

Anlaşma, siyasi partiler arasında da fikir ayrılıklarını beraberinde getirdi.
Muhafazakâr lider Kemi Badenoch, “Hükümet bu tavizle balıkçılığı Brüksel'e teslim etti” derken, Reform UK lideri Richard Tice anlaşmanın iptal edilmesi gerektiğini savundu.

Öte yandan Liberal Demokratlar, atılan adımı “Avrupa ile ilişkileri onarma yönünde olumlu bir başlangıç” olarak değerlendirerek hükümete daha cesur adımlar atma çağrısı yaptı.

STANDARTLAR AYNI, ENGELLER AZALIYOR

İngiltere Ticaret Bakanı Jonathan Reynolds, BBC’ye verdiği demeçte, yapılan anlaşmanın bazı alanlarda bürokrasiyi azaltacağını ve “iki tarafın da ortak standartlara sahip olduğu ürünlerde ticaretin daha kolay hale geleceğini” söyledi.
Özellikle gıda ve tarım ürünleri ticaretinin bu yeni düzenlemeden olumlu etkileneceği öngörülüyor.