İran’a BM yaptırımları geri dönüyor mu? Son dönemece girildi

Birleşmiş Milletler (BM) 2231 sayılı kararı kapsamında yer alan snapback mekanizması, taraf ülkelerin İran’ın yükümlülüklerini ihlal ettiğini düşündüğü anda devreye sokulabiliyor. Avrupa ülkelerinin başvurusu sonrası başlayan süreç 28 Eylül gece yarısı sona erecek. Bu tarihte yaptırımlar otomatik olarak yürürlüğe girecek.

TARAF ÜLKELER ARASINDA ANLAŞMA YOK

İran, Avrupa ülkelerinin hukuki dayanağının bulunmadığını savunurken; Rusya ve Çin de bu görüşü destekliyor. Avrupa tarafı ise anlaşmadan çekilmediklerini ve mekanizmayı işletme hakkına sahip olduklarını öne sürüyor.

HANGİ YAPTIRIMLAR GERİ DÖNECEK?

2006-2010 yılları arasında alınan BM kararları yeniden geçerli olacak. Buna göre İran’a silah ambargosu uygulanacak, nükleer başlık taşıma kapasitesine sahip füze geliştirmesi yasaklanacak ve yüzlerce kişi ile kuruluşa mali ve seyahat kısıtlamaları getirilecek. En kritik yaptırım ise İran’a yapılan sevkiyatların denetlenmesi ve el konulmasına imkân veren 1929 sayılı kararın yeniden yürürlüğe girmesi olacak.

İRAN’DAN SERT YANIT

Tahran yönetimi, yaptırımların devreye girmesi halinde Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı ile 9 Eylül’de imzalanan işbirliği anlaşmasını iptal edeceğini duyurdu. İran, ayrıca Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması’ndan (NPT) çekilme ihtimalini de gündeme getirdi.