Fed’in faiz politikası ABD’de uçurumu derinleştirdi

Dünyanın en büyük ekonomisi ABD'de, Merkez Bankası'nın (Fed) izlediği para politikaları, toplumsal sınıflar arasındaki ekonomik uçurumu hiç olmadığı kadar görünür hale getirdi. Son yıllarda alınan kararların etkilerini inceleyen uzmanlar, Fed'in stratejilerinin ülkedeki eşitsizliği körüklediği konusunda hemfikir. Ekonomistlerin "K şeklindeki iyileşme" olarak adlandırdığı tabloda; ekonominin bir kısmı (varlıklı kesim) hızla yukarı tırmanırken, diğer kısmı (dar gelirliler) hızla aşağıya sürükleniyor. Fed yetkilileri ise ellerindeki faiz silahının bu yapısal sorunu çözmekte yetersiz kaldığını kabul ediyor.

KONUT SAHİPLERİNE YÜZDE 3'LÜK PİYANGO

Pandemi döneminde ekonominin çarkları dönmeye devam etsin diye faizleri tarihi dip seviyelere çeken Fed, istemeden de olsa varlık sahipleri için büyük bir servet transferi mekanizması kurdu. Fannie Mae verilerine göre, ABD’deki mevcut ev sahiplerinin yaklaşık yüzde 20’si, o dönemde aldıkları veya yapılandırdıkları krediler sayesinde halen yüzde 3’ün altında bir ipotek faizi ödüyor. Bugün piyasa faizleri çok daha yüksekken, bu "şanslı azınlık" hem çok düşük taksitlerle borç ödüyor hem de konut fiyatlarındaki rekor artışlar sayesinde oturdukları yerden servet biriktiriyor.

Madalyonun diğer yüzünde ise ev sahibi olamayanlar ve kiracılar yer alıyor. Varlıklı kesim düşük faizin kaymağını yerken, varlığı olmayanlar artan enflasyon ve barınma maliyetleriyle baş başa bırakıldı. Düşük gelirli kesim, servet biriktirmek bir yana, sadece günlük hayatını idame ettirebilmek için mücadele veriyor. Fed yetkililerinin "K şeklindeki ekonomi" itirafı, merkez bankalarının sadece para musluklarını açıp kapayarak gelir adaletini sağlayamayacağının, aksine bazen yangına körükle gittiğinin bir kanıtı olarak yorumlanıyor.