AB’nin yeni bütçe planı tepki çekti: Yerel aktörler dışlanıyor

Avrupa Birliği’nin 2028-2034 yılları arasını kapsayan yeni bütçe önerisi, uyum politikasını diğer büyük harcama alanlarıyla birleştirmeyi hedefliyor. Ancak bu plan, fonların merkezi düzeyde yeniden dağıtılması ve yerel yönetimlerin karar alma süreçlerinden dışlanması nedeniyle büyük eleştiri alıyor. Yerel ve bölgesel aktörler, bu durumun dezavantajlı bölgeleri daha da zora sokabileceğinden endişe ediyor.

865 MİLYAR EUROLUK ‘MEGA FON’ VE REKABET ENDİŞESİ

Önerilen 2 trilyon euroluk toplam bütçenin 865 milyar euroluk kısmı, tarım, uyum, sosyal fonlar ve sınır politikalarını kapsayan tek bir konsolide fona ayrılacak. Bu durum, farklı ihtiyaçlara sahip gruplar (çiftçiler, belediyeler, işsizler, göçmen destek grupları) arasında doğrudan bir rekabet başlatabilir.

Avrupa Bölgeler Komitesi Başkanı Kata Tütto, bu birleşmenin “uyum fonlarını Açlık Oyunları’na dönüştürebileceği” uyarısında bulunarak, tarım ve göç gibi konularla birlikte değerlendirilecek uyum politikasının amacını yitireceğini savundu. Tütto’ya göre bu değişiklik, hem yerel temsilin zayıflamasına hem de kalkınma hedeflerinin parçalanmasına yol açabilir.

DEZAVANTAJLI BÖLGELER İÇİN ASGARİ DESTEK SAĞLANACAK, AMA YETERLİ Mİ?

Komisyon, konsolide fondan 450 milyar euronun bölgesel kalkınma, kırsal alanlar ve balıkçılığa ayrılacağını bildirdi. Ayrıca az gelişmiş bölgeler için 218 milyar euroluk bir “asgari tahsisat” garantisi verilmiş durumda. Ancak bu, diğer bölge kategorileri için dalgalı destek anlamına geliyor ve birçok bölgesel lider bu durumdan kaygılı.

YEREL YÖNETİMLER SÜRECE DAHİL EDİLMEK İSTİYOR

Fon dağıtımındaki yeni model, yerel-bölgesel düzeyde ortak yönetişim anlayışını tehdit ediyor. Yeni sistemin, yerel aktörleri sadece “fon başvurusu yapan uygulayıcılara” dönüştürebileceği belirtiliyor. Bu, AB'nin bugüne kadar benimsediği katılımcı yönetim anlayışından ciddi bir sapma olabilir.

Uyumdan sorumlu Komisyon Başkan Yardımcısı Raffaele Fitto, yeni bütçenin bir başlangıç noktası olduğunu ve nihai karar olmadığını belirtti. Fitto, “Avrupa’nın gelişen zorluklara yanıt verebilmesi için daha esnek bir bütçeye ihtiyacı var,” diyerek reformun gerekçesini savundu.

Yeni bütçe teklifi, hem mali rekabetin kızışacağı hem de yerel yönetimlerin etkisinin azalacağı bir dönemin habercisi olabilir. Yerel aktörler, teklifin yeniden gözden geçirilmesini ve karar sürecine daha fazla dahil olmayı talep ediyor. Önümüzdeki aylar, bu kritik tartışmaların şekilleneceği dönem olacak.