Memurlara yarım çalışma hakkı resmen yürürlükte: Kimler, nasıl yararlanacak? İsa Karakaş açıkladı

Memurların yıllardır beklediği yarım zamanlı çalışma hakkı, 18 Temmuz 2025 itibarıyla yürürlüğe girdi. Yeni düzenlemeye göre, kadın veya erkek ayrımı yapılmadan, doğum ya da evlat edinme sonrası ebeveyn memurlar bu haktan faydalanabilecek. Üstelik eşlerin her ikisi de memur ise, talep etmeleri halinde her iki eş de bu haktan yararlanabilecek.

Yarım zamanlı çalışma süresince memurlar haftalık en fazla 3 gün, günlük ise en az 3 saat, en fazla 8 saat çalışabilecek. Bu süreçte memura maaş ve sosyal ödemelerin yarısı verilecek.

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Başuzmanı İsa Karakaş, Türkiye Gazetesi’ndeki yazısında düzenlemeye ilişkin önemli açıklamalarda bulundu.

“Yarım zamanlı çalışmaya ilişkin ‘Torba Kanun’ 10 Şubat 2016 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanmıştı. İşçi annelerle ilgili yönetmelik 8 Kasım 2016 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlandı. İşçi anneler bu haktan 8 yıldan beri yararlanmaktadır” diyen Karakaş, memurların bugüne kadar bu haktan yararlanamadığına dikkat çekerek, “Ancak memur anne-babalar 8 yıldan beri kanunun yayımlanmasına karşın bugüne kadar bir türlü yayımlanamayan yönetmelik nedeniyle maalesef bu haklardan mahrum kaldı” ifadelerini kullandı.

KADIN-ERKEK AYRIMI YOK

Yeni yönetmelikle birlikte artık memur ebeveynler, çocuklarının mecburi ilköğretim çağına başlayacağı ayın başına kadar yarım zamanlı çalışabilecek. Kadın-erkek ayrımı yapılmayacağı belirtilirken, daha önce yalnızca İş Kanunu kapsamındaki işçilerin faydalandığı bu haktan şimdi memurlar da yararlanabilecek.

“Beklenen yönetmelik yayımlandı. Artık memur anne ve babalar da yarım çalışma hakkını 18 Temmuz 2025 tarihinden itibaren kullanabilecek” diyen Karakaş, düzenlemenin kapsamını ve sınırlarını da açıkladı.

FAYDALANMA ŞARTLARI

Yarım zamanlı çalışma hakkından faydalanmak için doğumun gerçekleşmiş ve çocuğun sağ olması gerekiyor. Ayrıca aynı çocuk için daha önce bu haktan yararlanılmamış olması da şart.

Evlat edinme durumunda da aynı şartlar geçerli. Karakaş, “Söz konusu haktan faydalanmak için diğer bir şart ise talepte bulunma şartıdır. Bağlı bulundukları kurum sadece şartların bulunup bulunmadığını kontrol edecek. Şartları tutanları bu haktan yararlandıracak” ifadelerini kullandı.

Ancak her memur bu haktan yararlanamayacak. “Kamu kurum ve kuruluşlarında şube müdürü ile dengi ve üstü yönetici ünvanlı kadrolarda görev yapan memurlar ile yurt dışı teşkilatında görev yapan memurlar yarım zamanlı çalışma hakkından faydalanamayacaklardır” denildi. Ayrıca kamu hizmetini aksatabilecek bazı ünvanlar da Cumhurbaşkanlığı onayıyla bu hak kapsamı dışında tutulabilecek.

MAAŞ VE İZİN DÜZENLEMELERİ

Yarı zamanlı çalışan memurlar, haftalık üç günden fazla çalışamayacak. Günlük çalışma süresi 3 saatten az, 8 saatten fazla olamayacak. Çalışma saatleri eşit şekilde dağıtılabileceği gibi farklı şekilde de planlanabilecek.

Ancak süt izni, yarım zamanlı çalışma süresince kullanılamayacak. Diğer izinler ise Devlet Memurları Kanunu’na göre verilecek.

“Mali haklar ve sosyal yardımlar konusunda ise yarım zamanlı çalışan memura, bu çalışmaya başladığı tarihi izleyen ay başından itibaren her bir ödeme unsurunun yarısı esas alınarak ödeme yapılacak. Başka bir anlatımla memur ne kadar çalışmışsa ona göre mali ve sosyal hakları belirlenecek” diyen Karakaş, derece ve kademe ilerlemesinin de yarım olarak hesaplanacağını ifade etti.

Karakaş, “Mali ve sosyal haklarda belirtilen kısıtlamaların, memurların yarı zamanlı çalışmadan faydalanmasının cazibesini azaltacağını söyleyelim” diyerek, düzenlemenin bazı sınırlamalar nedeniyle sınırlı ilgi görebileceğini ifade etti.