Türkiye bir listede daha zirvede: Kadınlarda 3 kat daha fazla çıktı

Avrupa İstatistik Ofisi Eurostat’ın 2024 yılı verilerine göre, Türkiye’de 15-29 yaş arasındaki genç nüfusun yüzde 25,9’u ne eğitim hayatında ne de iş gücünde yer alıyor. NEET (Eğitimde, İstihdamda ya da Eğitimde Olmayan Gençler) olarak tanımlanan bu grubun oranı, Türkiye’yi Avrupa’da ilk sıraya yerleştiriyor. Özellikle genç kadınlar ve kırsal bölgelerde yaşayanlar bu tablonun en kırılgan halkalarını oluşturuyor.

DÜŞÜŞ SINIRLI, SEVİYE HÂLÂ YÜKSEK

Türkiye’de NEET oranı 2015 yılında yüzde 27,9 olarak kaydedilmişti. Pandemi etkisiyle bu oran 2020’de yüzde 32’ye çıkarak rekor kırdı. Son yıllarda gözlenen hafif düşüşe rağmen, 2024 itibarıyla oran hâlâ yüzde 25,9 seviyesinde. Bu rakam, Avrupa Birliği ortalaması olan yüzde 11’in oldukça üzerinde.

KADINLAR ÜÇ KAT DAHA FAZLA NEET GRUBUNDA

Veriler, toplumsal cinsiyet eşitsizliğini de gözler önüne seriyor. 25-29 yaş grubunda kadınların NEET oranı, erkeklere göre 2 ila 3 kat daha yüksek. Kadınların eğitime erişimde yaşadığı engeller, ev içi sorumluluklar ve bakım yükümlülükleri bu farkın başlıca nedenleri arasında.

KIRSALDA RİSK ARTIYOR

Bölgesel dağılım da çarpıcı. Kent merkezlerinde gençlerin sisteme dahil olma oranı daha yüksekken, kırsal bölgelerde bu oran belirgin şekilde düşüyor. Özellikle eğitim altyapısı ve iş olanaklarının yetersiz olduğu taşrada gençlerin eğitim ve iş hayatından kopma riski artıyor.

EĞİTİM, NEET OLMAMANIN ANAHTARI

Eğitim düzeyi, NEET grubuna girme olasılığında belirleyici faktör olarak öne çıkıyor. Eurostat verilerine göre yalnızca ilkokul ya da ortaokul mezunu gençlerin NEET oranı yüzde 30’a kadar çıkarken, üniversite mezunlarında bu oran yüzde 8’in altına düşüyor. Eğitim süresi uzadıkça gençlerin hem iş gücüne katılımı kolaylaşıyor hem de farklı gelişim fırsatları artıyor.

AB 2030 HEDEFİNE İLERLİYOR, TÜRKİYE GERİDE

Avrupa Birliği, 2030 yılına kadar NEET oranını yüzde 9’un altına indirmeyi hedefliyor. Hollanda, Almanya, İsveç ve İrlanda gibi ülkeler bu hedefe çoktan ulaşmış durumda. Ancak Türkiye, gençlerinin dörtte birinden fazlasını sistemin dışında bırakmaya devam ediyor.