Türkiye, sofralık zeytin üretiminde dünya lideri konumuna ulaştı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ile Uluslararası Zeytin Konseyi (IOC) verilerinden derlediği bilgilere göre, Türkiye'de hem zeytin ağacı sayısında hem de sofralık zeytin ve zeytinyağı üretiminde artış yaşandı.

2001 yılında 99 milyon olan zeytin ağacı sayısı, yapılan yetiştiricilik çalışmaları sayesinde geçen yıl itibarıyla 205 milyona ulaştı. Ağaç sayısındaki bu artış, üretime de olumlu yansıdı. 2001 ile 2024 yılları arasında zeytin üretimi 600 bin tondan 3 milyon 750 bin tona çıkarak altı katın üzerinde bir artış gösterdi. Ayrıca, üretim geçen yıl bir önceki yıla kıyasla yüzde 150 oranında artarak Cumhuriyet tarihinin en yüksek seviyesine ulaştı.

Zeytinyağı üretimi de bu dönemde 475 bin tona ulaşarak dikkat çekici bir artış gösterdi. Sofralık zeytin üretimi 700 bin tona çıkarak Türkiye'yi bu alanda dünya lideri yaptı. Türkiye’yi, 600 bin tonla Mısır, 468 bin tonla ise İspanya takip etti.

“AĞAÇ SAYISINDA İSPANYA’DAN SONRA İKİNCİ SIRADAYIZ”

Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi Başkanı Mustafa Tan, zeytincilik sektöründe 2007 yılında konulan hedeflerin — zeytin ağacı sayısını ikiye katlamak ve zeytinyağı ile sofralık zeytinde dünya ikinciliğini elde etmek — 2022/2023 ve 2024/2025 sezonlarında başarıyla hayata geçirildiğini belirtti.

Tan, Türkiye'nin "zeytin ağacının anavatanı" olduğuna dikkat çekerek, “Zeytin Anadolu’dan dünyaya yayıldı, fakat zamanla İspanya bu alanda liderliği ele geçirdi. Son 15-20 yıllık süreçte lider ülkeler sırasıyla İspanya, İtalya, Yunanistan, Tunus ve Türkiye olarak sıralandı. Bazen Türkiye ile Tunus’un yer değiştirdiği dönemler oldu” ifadelerini kullandı.

Türkiye’nin bu yıl sofralık zeytin üretiminde Mısır’ı geçerek zirveye yerleştiğini vurgulayan Tan, "2024/2025'te de Türkiye, başarının tesadüfi olmadığını gösterdi. Zeytinyağı üretiminde 475 bin tonla dünya ikincisi, sofralık zeytinde 700 bin tonla dünya birincisi olduk. Hedeflerimizi koyarken Türkiye'de 100 milyon zeytin ağacı vardı. Hükümet, yeni dikimleri teşvik amaçlı fidan yardımı yaptı ve bu sayıyı ikiye katladık. Zeytin ağacı sayısı her yıl artıyor ve hedefimiz 250 milyona doğru gitmek. Ağaç sayısı bakımından da İspanya'nın ardından ikinci sıradayız." dedi.

Son yıllarda zeytincilikte kaydedilen ilerlemelerin göz ardı edilemeyeceğini dile getiren Tan, şunları ekledi:

"Üretimde iyi noktalara geldik. Sektörde bazı dönemlerde fiyat konusunda regülasyona ihtiyaç duyuluyor. Desteklerin yanında Avrupa Birliği (AB) Zeytinyağı Mevzuatı'ndaki gibi üçlü fiyat, depolama yardımı, üretim yardımı gibi benzeri regülasyonlar konusunda da yeni düzenlemelere ihtiyaç var. Böylece sektörün gelişmesi daha da hızlanacaktır. Ayrıca özellikle yerli çeşitlerimizin korunması ve geliştirilmesi alanı da AR-GE çalışmalarımızda çok iyi ilerliyor. Ülkenin fidan çeşitleri konusunda hiçbir ülkenin yabancı çeşitlerine ihtiyacı yok, Bu ithal menşeli fidanlar 'zeytin ağacının anavatanı Anadolu' imajına büyük zarar verebilir."