Altın Kubbe nedir? Trump’ın devasa savunma projesi

ABD’de Trump’ın faaliyete geçeceğini belirttiği savunma sistemi Altın Kubbe, hem kara hem deniz hem de uzayda konumlanacak teknolojilerden oluşan bir ağla çalışacak. Bu sistem, özellikle Rusya ve Çin gibi ülkelerden gelen hipersonik ve balistik füze tehditlerine karşı mevcut savunma altyapılarını geliştirerek yanıt vermeyi amaçlıyor. Uzay tabanlı sensörler ve önleyici sistemler projenin kalbini oluşturacak.

İSRAİL’İN DEMİR KUBBESİNDEN İLHAM ALDI

Sistemin çalışma mantığı, İsrail’in 2011’den bu yana kullandığı kısa menzilli füze savunma sistemi Demir Kubbe’ye dayanıyor. Ancak Altın Kubbe, çok daha büyük ölçekte ve çok daha geniş yelpazedeki tehditlere karşı tasarlanıyor. Trump, Ronald Reagan’ın 1980’lerde öne sürdüğü ama teknolojik yetersizlikler nedeniyle gerçekleşmeyen “Yıldız Savaşları” projesine de atıfta bulundu.

SİSTEM NASIL ÇALIŞACAK?

Altın Kubbe, üç katmanlı bir uzay savunma ağına dayanıyor:

Füzeleri fırlatma anında tespit edecek yüzlerce uydu,
Tehditleri izleyip takip edecek ateş kontrol uyduları,
Ve düşman füzelerini imha edecek angajman (önleme) uyduları.

Uzmanlara göre bu sistem, seyir füzeleri, balistik füzeler ve hatta tekrar dünyaya giren uzay kaynaklı tehditlere karşı koruma sağlayacak.

TRUMP’IN DÖNEMİNDE TAMAMLANMASI MÜMKÜN MÜ?

Uzmanlar projenin bu kadar kısa sürede tamamlanmasının gerçekçi olmadığını belirtiyor. BBC’ye konuşan The Economist Savunma Editörü Shashank Joshi, bütçenin büyük kısmını tüketecek bu sistemin ancak 5 ila 10 yıl arasında faaliyete geçebileceğini söyledi. Emekli Tümamiral Mark Montgomery de "Üç yıl içinde güvenliğimizi artıracak bazı unsurlar devreye girebilir ama tam güvenilirlik daha uzun sürecektir" dedi.

ABD Kongre Bütçe Ofisi'nin analizine göre, yalnızca uzay tabanlı bileşenlerin 20 yıllık maliyeti 542 milyar doları bulabilir.

ALTIN KUBBE’Yİ KİM GELİŞTİRECEK?

Trump’ın projeye liderlik etmesi için görevlendirdiği isim ABD Uzay Kuvvetleri Generali Michael Guetlein oldu. Guetlein, Aralık 2023'ten bu yana uzay operasyonlarından sorumlu başkan yardımcısı olarak görev yapıyor. Daha önce uzaktan algılama sistemleri ve füze uyarı altyapısında görev yapan general, projeye ciddi bir uzmanlık getiriyor.

RUSYA VE ÇİN TEPKİLİ

Altın Kubbe, özellikle Rusya ve Çin’in askeri potansiyeline karşı bir önlem olarak sunuluyor. Ancak her iki ülke de sistemi "istikrarsızlaştırıcı" olarak nitelendiriyor. Çin, sistemin Birleşmiş Milletler Dış Uzay Anlaşması’na aykırı olduğunu öne sürerek ABD’ye projeden vazgeçme çağrısı yaptı. Kremlin’den yapılan açıklamada ise sistemin "uzayda savaş hazırlığı" anlamına geldiği belirtildi.

Trump, Kanada'nın Altın Kubbe’ye katılmak istediğini duyurdu. Kanada Başbakanı Mark Carney'nin ofisi, ABD ile savunma ve ekonomi odaklı yeni bir işbirliği süreci başlatıldığını doğruladı. Daha önce Kanada Savunma Bakanı Bill Blair, projeye katılmanın “mantıklı ve ulusal çıkarlar açısından faydalı” olacağını savunmuştu.